Ta fotografia poniżej przedstawia pałac w Podkamieniu ale koło Rohatynia. Dodałem ją po to, aby w 100% rozwiać ewentualne wątpliwości czy aby na rycinie nie przedstawiono właśnie tego pałacu. Folwark Cetnerów w Podkamieniu też odpada, byłem i widziałem go, nawet biorąc pod uwagę ewentualne zniszczenia i przebudowy to też nie ten budynek z ryciny. Pozostają więc dwie możliwości, albo to pałac położony przy drodze do Pańkowiec, albo pałac z Nakwaszy, o którym informacje przesłał mi Henryk. Przyjmując, że walki toczyły się o wzgórze Makutra położone w sąsiedztwie Nakwaszy obstawiam tę drugą ewentualność, ale dowodów na to nie ma.
W "Słowniku geograficznym Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich" tom VI, można znaleźć taką zmiankę:
.

Panie Krystianie - tu może chodzić o tą samą budowlę. (czyli Nakwasza lub przy drodze do Pańkowiec).

Mam trzy uwagi.

1) Na pewno chodzi o Podkamień koło Brodów. Udało mi się odnaleźć źródło tej ryciny. Była na stronie 357 "Illustrierte Geschichte des Weltkrieges 1914/16". Był to taki ilustrowany dodatek do pisma "Allgemeine Kriegszeitung". Na następnej stronie (358) zamieszczono opis walk w Galicji w sierpniu i wrześniu 1915 roku, w tym taki oto fragment:

"6. września armia Böhm-Ermolliego pobiła wroga koło Podkamienia i Radziwiłłowa. Zaatakowała go na całym 40 kilometrowym i mocno oszańcowanym froncie i wśród gwałtownych, aż do walki wręcz prowadzących walk, wydarła mu pałac Podkamień, tarasowate umocnienia na wzgórzu Makutra, na południowy zachód od Brodów, stanowiska koło Radziwiłłowa i liczne inne uporczywie bronione punkty oparcia. Bitwa trwała w pojedynczych punktach aż do godzin porannych. Wróg został wszędzie wyparty i miejscami opuszczał pole bitwy w popłochu. "

Czyli prawie słowo w słowo z komunikatu prasowego, który zamieścił Krystian. Strony z ryciną i opisem wysłałem Administratorom.

2. Niemcy określają słowem "Schloß" zamki, pałace, a nawet co większe dwory. W pamiętniku austriackiego artylerzysty nawet dwór w Olejowie był takim "Schloß". A w przypadku Podkamienia niewątpliwie chodzi o pałacyk Cetnerów.

"W północno zachodniej stronie zabudowań miasteczka, pod lasem Kotysz, wznosi się piękny pałac z obszernym parkiem, siedziba właściciela (hr. Cetnera)." (Rys geograficzno - statystyczny złoczowskiego okręgu szkolnego).

"Na płn-zach. leży las Kotysz, pod którym znajduje się piękny pałac z rozległym parkiem" (Słownik Geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich)

3. Obrazek niekoniecznie przedstawia dokładny wygląd dworu Cetnerów i jego otoczenia. Ten korespondent wojenny, czy raczej rysownik, mógł nigdy nie być w Podkamieniu, a np. rysował według relacji jakiś uczestników walk. Ale rycina na pewno wiąże się z Podkamieniem i jest ciekawą pamiątką historyczną.

Też mi się wydaje, że może to być tylko i wyłącznie imaginacja, ale poczekam z ostatecznym zdaniem, aż dowiem się jak wyglądał ten rzeczywisty zamek, pałac.
Pod spodem mapka nadesłana przez harrego z zaznaczonym położeniem pałacu Cetnerów.

Ów "schloss" spalił się w 1857 roku. Do I wojny trwał w stanie "półruiny". A opisy cytowane wyżej (oraz sama grafika) są raczej radosną twórczością jakiegoś redaktora siedzącego za biurkiem w Wiedniu. Najprawdopodobniej wtedy powstała obecna Albertówka.

Wedle ustaleń z 3 sierpnia 2012 r. ruiny owego zamku rozebrano po II wojnie i w tym miejscu nie ma nawet śladu po tej budowli.

No cóż - zajęliśmy się sprawą lekko licząc sto lat za późno.

Nie tylko, że zajęliśmy się za późno, co gorsza temat oprócz 5 osób nikogo nie zainteresował...

To faktycznie jest Podkamień Rohatyński. Tak prezentował się w 1859 roku. Widać charakterystyczne zakończenie skrzydła. Rysunek nie jest przesadzony - jakiś atak faktycznie mógł tak wyglądać. W czasie działań wojennych IWŚ wiele dworów i pałaców zostało kompletnie zrównanych z ziemią.
http://www.geneal...pid=161738