Skarby w Podkamieniu

================

============================

Inną na temat wykradzenia skarbca podaje wersyę O. Wacław (Kraków w roku 1794 przez X. Wacława, kapucyna. Kraków 1894, str. 12). Powiada on, że kanonik Wacław Sierakowski, prałat, skłonił brata swego kanonika Sebastyana, kustosza koronnego, że wydobył ze skarbca insignia koronne i takowe przez świątobliwego O. Kajetana, gwardyana Kapucynów, 25. kwietnia 1794 roku przesłał do Podkamienia, do klasztoru Dominikanów biskupowi Cieciszewskiemu do przechowania, później do Łucka, następnie do Włodzimierza, tam w klasztorze Kapucynów do roku 1842 zostawały w ukryciu. Wywiezienie skarbca odbyłoby się zatem w tym wypadku przed najściem Prusaków, a więc wtedy gdy oni do skarbca się dostali, nie znaleźliby tam insigniów. Być może, że dlatego w takim razie, jak domyśla się O. Wacław, "rewidowano wszystkie kościoły i klasztory (2. lipca). U Kapucynów na drugi dzień ponowili rewizyę, jeszcze ściślejszą, otwierano teraz groby, zaglądano do trumien, słowem przetrząśniono cały klasztor".

(Feliks Kopera "Dzieje skarbca koronnego czyli insigniów i klejnotów koronnych Polski". Spółka Wydawnicza Polska w Krakowie. 1904.)

============================

[Wiadomość od autora strony]

Żeby nie rozpalać zbytnio umysłów wizją skarbów koronnych w Podkamieniu nadmienię, że zostały one jednak w całości skradzione przez Prusaków po zajęciu przez nich Krakowa w 1794 roku. Przy czym sześć koron zostało zniszczonych, a Szczerbiec w roku 1884 wykupiono z kolekcji ambasadora Rosji w Paryżu, Aleksandra P. Bazilewskiego, skąd trafił do Ermitażu w Petersburgu. Dowodem na zniszczenie koron jest list księcia Wilhelma Wittgensteina do pruskiego ministra wojny Karla Witzlebena sporządzony podczas królewskiego śledztwa w sprawie zniszczenia polskich insygniów koronacyjnych.

Berlin, dnia 27 stycznia 1836.

Do Jego Ekscelencji K.H. von Witzlebena.

Jego Ekscelencja okazał skłonność 11 b. m. udzielić mi bliższych wyjaśnień co do owych polskich insygniów koronnych, o których wspomniał Pan po raz pierwszy w swym piśmie z dnia 1 b. m. Mam przeto zaszczyt donieść Jego Ekscelencji, że od tego czasu wszędzie, gdzie tylko można było się domyślać jakiegoś śladu, czyniono dochodzenie za owymi insygniami. W Tajnym Archiwum Stanu i Gabinetu nie dało się nic o tym wyszukać, a tak samo w Śląskim Archiwum Rządzącego Ministra, hrabiego von Hoym, do którego prowadziły ślady, wedle udzielonych przez Jego Ekscelencję pism z r. 1795. Sprawa była – jak to również wykazują owe akty – traktowana w największej tajemnicy; pewien urzędnik dawnego Śląskiego Archiwum przypomniał sobie jednakże, że sprowadzone z Krakowa polskie insygnia państwowe, o których mowa, zostały później z Wrocławia przekazane do skarbca w Berlinie. Zostaje to także potwierdzone przez akta skarbca. Wedle nich bowiem znajdowało się w skarbcu sześć koron. Jedna z nich była bez wątpienia koroną carską, co do której uczyniłem wzmiankę w załączniku mojego pisma z dnia 7 b. m.; pięć innych koron – a oprócz tego mam na myśli jeden polski miecz – są domniemanymi, owymi z Krakowa przywiezionymi insygniami państwowymi, przekazanymi do skarbca w czasie, którego nie dało się dotąd oznaczyć. Wszystkie sześć koron, w następstwie królewskiego rozkazu, udzielonego Skarbnikowi – Tajnemu Radcy Wojennemu, Zenkerowi, zostały dnia 17 marca 1809 r. przez Tajnego Ministra Stanu v. Altensteina rozebrane; a następnie – gdy J.Kr.Mość przyjąć raczył do wiadomości rozporządzeniem z dnia 18 czerwca 1811 r. owo zniszczenie dokonane w Królewcu, na podstawie ustnego rozkazu – został Skarbnik Zenker przez Pana Kanclerza Stanu, dnia 27 lipca 1811 r. wyznaczony, aby dotąd w skarbcu przechowywane, z koron uzyskane złoto i srebro, wagi 25 funtów 27 łutów, względnie 9 funtów 77,8 łuta, przeznaczyć na wybicie monety, kamienie i perły zaś oddać Dyrekcji Handlu Morskiego, która otrzymała zlecenie pozbycia się ich. O wydaniu koron Jego Cesarskiej Mości, Cesarzowi Rosyjskiemu Aleksandrowi, nie wykryto niczego.

Wittgenstein

[źródło]

Tak więc ową opublikowaną historię ojca Wacława można raczej włożyć między legendy niż rzeczywiste wydarzenia.