Podkamień koło Brodów

Logowanie

Nazwa użytkownika

Hasło



Nie masz jeszcze konta?
Zarejestruj się

Nie możesz się zalogować?
Poproś o nowe hasło

Nawigacja

Aktualnie online

-> Gości online: 2

-> Użytkowników online: 0

-> Łącznie użytkowników: 615
-> Najnowszy użytkownik: kahu

Ostatnio Widziani

Darek
15:46:51
swietojanski
1 tydzień
IwonaMarPaw
1 tydzień
harry harry
1 tydzień
wgrybos
2 tygodni

Statystyki

Zdjęć w galerii: 1759
Artykułów: 379
Newsów: 253
Komentarzy: 1437
Postów na forum: 898
Użytkowników: 615

Shoutbox

Musisz zalogować się, aby móc dodać wiadomość.

05-03-2020 05:38
Album: Dokumenty. Ciekawe skany "podkamienieckich" dok. W. Bieżana: tutaj.

11-05-2013 15:04
Dzięki dostępowi do ksiąg udało się rozpoznać nagrobek Małgorzaty Piątkowskiej oraz Jana i Anny Pleszczuk, Wandy Szymborskiej i Antoniny Szmigielskiej.

20-08-2012 13:21
Indeksy uzupełnione zostały o śluby osób o nazwiskach na literę "T" z lat 1785-1942

09-08-2012 16:26
Uzupełniłem o kolejną notkę z gazety artykuł "O Podkamieniu w prasie"

29-07-2012 12:58
Poprawiłem plan cmentarza - szkoda, że nikt nie zwrócił mi uwagi na błędy na tej stronie.

14-06-2012 14:16
Dzień dobry. Mam naimię Serhij. Jestem z Ukrainy. Na tej stronie internetowej w Liście zamordowanych w Podkamieniu w klasztorze osób znalazłem informację o bracie mojego pra-pradziadka Andrzeja Juzwy.

18-03-2012 20:59
Wizualnie poprawiłem plan Podkamienia: http://www.podkam.
..?page_id=9

24-02-2012 18:50
Przybyło kilka wierszy w dziale "Wiersze i proza".

01-03-2010 18:37
Wzorem strony http://www.olejow.
pl
będę zamieszczał genealogie rodów z Podkamienia, (dostęp dla grupy "Genealogia". Aby przynależeć należy wyrazić taka chęć

01-02-2010 23:22
Poprawiłem trochę listę pomordowanych - ułożona została wg miejsca mordu.

Ankieta


Pamiętaj - Ty też możesz pomóc!!
Wypełnij i wyślij ankietę dot. pomordowanych.
ANKIETA

Stowarzyszenie


A czy Ty zapisałeś/-aś się już do Stowarzyszenia Kresowego Podkamień?
DEKLARACJA

Ankieta

Chciałbym/Chciałabym w najbliższym czasie odwiedzić Podkamień i okolice

TAK
TAK
94% [17 głosów]

NIE
NIE
6% [1 głos]

Ogółem głosów: 18
Musisz zalogować się, aby móc zagłosować.
Rozpoczęto: 05/07/2021 13:23

Archiwum ankiet

Identyfikacja


Identyfikacja osób

Genealogia


Genealogia Podkamienia

Księgi metrykalne


Księgi metrykalne

I Kataster


Kataster józefiński

II Kataster


Kataster franciszkański

Ostatnie komentarze



Top komentatorzy

Ostatnie zdjęcia

Newsletter

Aby móc otrzymywać e-maile z Podkamień koło Brodów musisz się zarejestrować.

Warto tam zajrzeć

Nawigacja

Podkamień i Lublin - dekoracje sztukatorskie warsztatu Falconiego w kościołach dominikańskich

Michał Kurzej

 

Podkamień i Lublin - dekoracje sztukatorskie warsztatu Falconiego w kościołach dominikańskich (fragment)

 

[...] Różnice w wykonaniu poszczególnych partii oraz współistnienie motywów falconiowskich z nigdy niespotykanymi w jego dziełach widoczne jest również w dekoracji kaplicy Cetnerów pw. św. Dominika przy kościele w Podkamieniu, którą wprowadzono do literatury naukowej stosunkowo niedawno. Stało się to zasługą Jacka Gajewskiego, który przypisał jego autorstwo Falconiemu, wskazując na związki z kaplicą Oświęcimów w Krośnie i stiukami gabinetów baszt zamków w Nowym Wiśniczu i Łańcucie, a także zwrócił uwagę na podobieństwo kartuszy do dekoracji kaplic Czarneckiego (Matki Boskiej Loretańskiej) i Św. Trójcy (pierwotnie św. Franciszka Ksawerego) przy krakowskim kościele św. św. Piotra i Pawła oraz prezbiterium kościoła bernardynek w Rzeszowie. Gajewski dostrzegł też podobieństwo ornamentów roślinnych do dzieł Falconiego w Klimontowie, Lublinie i Łowiczu. Jego zdaniem stiuki w Podkamieniu, stojące pomiędzy dekoracją kaplicy w Krośnie a sztukateriami w Łowiczu i Lublinie, powstały latem 1648 r. Badacz ten poświęcił dużo miejsca stosunkowi dekoracji do architektury kaplicy, która jego zdaniem, podobnie jak przeciwległa kaplica św. Jacka, została wtórnie nadbudowana nad wschodnim przęsłem nawy płd. ok. 1635 r. Mianowicie zwrócił on uwagę, że za pomocą sztukaterii wprowadzono do wnętrza ład kompozycyjny, niwelując asymetryczne rozmieszczenie okien w Ścianie ołtarzowej i tamburze kopuły. Następnie M. Karpowicz uznał, że kaplica została zaprojektowana przez Konstantego Tencallę dla Stanisława Koniecpolskiego, który powierzył jej dekorację Falconiemu, a wykonanie dekoracji datował na rok 1648. Datowanie to, podobnie jak hipotezy na temat okoliczności powstania kaplicy okazały się błędne w świetle ostatnich badań Piotra Krasnego, który zebrał i dokładniej zanalizował przekazy historyczne dotyczące klasztoru w Podkamieniu. Architekturę kościoła i kaplic uznał on za jednofazową, co wyklucza zarówno tezę o ich nadbudowaniu, jak i domysły o autorstwie Tencalli. Stwierdził też, że dekoracja kaplicy nie mogła powstać w lecie 1648 r., ponieważ okolice Podkamienia zajęte były wtedy przez wojska kozackie, a prace przy kościele przerwano już w maju tego roku, kiedy też nastąpiła ewakuacja klasztoru. Zaproponował on bardziej prawdopodobne datowanie na ok. 1644 r., kiedy to pochowano w kaplicy Mikołaja Cetnera, nadając jej tym samym funkcję mauzoleum tej rodziny. Powstanie stiuków w tymroku jest prawdopodobne tym bardziej, że w zbliżonym czasie Falconi pracował w niedalekich Podhorcach. Zgadzając się z tezą o autorstwie Falconiego, P. Krasny uznał sztukaterie w Podkamieniu za jedno z najbardziej udanych jego dzieł. W świetle tych badan budowę kościoła, który zastąpił wcześniejszą świątynię ufundowaną przez Baltazara Cetnera, rozpoczęto prawdopodobnie w 1635 r. Kaplice powstały najpewniej współcześnie z resztą budowli, której wznoszenie współfinansował Aleksander Cetner. Dekoracja kaplicy św. Dominika powstała najpewniej w roku 1644, czyli niedługo po ukończeniu prac budowlanych. Datowanie to należy przyjąć, podobnie jak sugestię, że ozdobienie kaplicy wiązało się z nadaniem jej funkcji mauzoleum Cetnerów. Taki charakter kaplicy podkreśla umieszczenie herbu Przyrowa w kartuszu. Jest to więc kolejna budowla o charakterze prywatnej kaplicy grobowej, gdzie wystrój sztukatorski stanowi nieodłączne dopełnienie architektury wnętrza, ważne zarówno ze względów estetycznych jaki ideowych.

Obrazy artykułów: kurzej1.jpg 

Kaplica zamykająca od wschodu płd. nawę kościoła ma rzut prostokąta zamkniętego półkolistą apsydą i została nakryta owalną kopułą na wysokim tamburze. Wnętrze podzielono na dwie kondygnacje za pomocą pełnych belkowań o bogatych wykonanych W stiuku profilowaniach oraz fryzach ozdobionych wicią roślinną (il. 10). Arkady, prowadzące do kaplicy z nawy głównej i bocznej, obramiono profilowaną listwą, a ich podłucza ozdobiono liściastą arabeska. Podobne obramienia, wzbogacone o uszaki, otrzymały okna dolnej kondygnacji oraz odpowiadająca im płycina na ścianiepłn. Wnęki okienne ozdobiono reliefowymi przedstawieniami kwiecistych wazonów (il. 11), a w podłuczu płytszej wnęki okna apsydy – z ornamentem liściastym. W pendentywach nad arkadą zach. umieszczono dwa kartusze zwinięte w wydatne woluty w części górnej zwieńczone przyłbicami z wąsatymi głowami rycerzy (il. 12), spod których spływają liściaste labry. W kartuszu po stronie płn.-zach. widoczny jest ślad herbu Cetnerów – Przyrowa. Nad pozostałymi obramieniami umieszczono mniejsze kartusze o formach bardziej płaskich i zwartych, między którymi na chustach, przechodzących przez ich górne woluty i na zewnątrz kontynuowanych jako karbowane wstęgi, zawieszono girlandy z owoców i warzyw. Girlandę na ścianie płn. oderwano od tła, maskując występ muru. Kartusze i część girlandy na ścianie wschodniej usunięto prawdopodobnie już w związku z ustawieniem w kaplicy większego ołtarza w 2. poł. XVII wieku.

Obrazy artykułów: kurzej2.jpg

Obrazy artykułów: kurzej3.jpgObramienia okien górnej kondygnacji wyposażono od dołu w większe uszaki, pomiędzy którymi umieszczono wolutowe spływy połączone chustami. Boki wnęk okiennych rozwiązano jak w kondygnacji dolnej, a ich podniebia ozdobiono rozetami. Oknom rozmieszczonym nieregularnie od wsch. i płd. odpowiada analogicznie rozwiązana wnęka i płyciny w pozostałych ścianach. Wszystkie obramienia zwieńczono kartuszami, zwiniętymi w zaoblone woluty i wywiniętymi na obramienia oraz znajdujący się nad nimi architraw, a między nimi zawieszono girlandy na chustach. Do nich z kolei,na chuście związanej w pętelki, podwieszono kompozycje z kwiatów i liści wypełniające przestrzenie między obramieniami. Czaszę kopuły wokół otworu sześciobocznej latarni podzielono na sześć pól za pomocą podziałów ramowych, na które nałożono profilowane listwy (il. 14). Pola te wypełnione

są przez płaskie, symetryczne, ponacinane kartusze, których wąskie pasy po bokach i niewielkie symetryczne woluty u góry wywinięto na obramienia. Dołem co drugi kartusz zwinięto w większe ślimacznice, a wszystkie u dołu ozdobiono skrzydlatymi główkami (il. 15, 16).

Obrazy artykułów: kurzej4.jpg Obrazy artykułów: kurzej5.jpg

Jak słusznie zauważył J.Gajewski, plastyczność dekoracji zróżnicowano od partii modelowanych płasko i linearnie, np.: w arkadach i glifach okiennych, po bardziej wychodzące w przestrzeń girlandy i kartusze w kopule. Całość wykonano bardzo precyzyjnie, z dużą starannością i dbałością o szczegóły. Zastosowane motywy cechuje przy tym duża różnorodność; stosunkowo płaskie kartusze w kopule zbliżone są do znanych z krakowskiej kaplicy Czarneckiego i gabinetu zamkowego w Nowym Wiśniczu. Kartusze herbowe i nad oknami tamburu mają swoje odpowiedniki w górnej strefie kopuły kaplicy Oświęcimów w Krośnie, a płaskie i zwarte kartusze nad obramieniami dolnej kondygnacji są najbardziej zbliżone do form zastosowanych w kolegiacie łowickiej. Skrzydlate główki, jedne z bardziej udanych w dziełach Falconiego (il. 16), opracowano staranniej i bardziej poprawnie niż w Krośnie i krakowskiej kaplicy św. Franciszka Ksawerego, najbliższe są przykładom z kaplicy św. Karola Boromeusza w Niepołomicach. Charakterystyczna dla Falconiego jest ornamentyka roślinna, zwłaszcza arabeskowe fryzy, gdzie podobnie jak w Klimontowie i Baranowie, wici roślinnej towarzyszą drobne groteskowe figurki. Dekoracja wnęk okiennych z motywem linearnie rzeźbionych wazonów z kwiatami powtarza się w Baranowie. Na autorstwo Falconiego wskazują również profilowania listew, znane z Krosna i Wiśnicza, oraz charakterystyczny dla jego warsztatu kimation z motywem twarzy lub muszelki.

Obrazy artykułów: kurzej6.jpg 

Obrazy artykułów: kurzej7.jpg

Należy przypomnieć, że spośród sztukaterii wskazanych tu jako analogie dla dekoracji podkamienieckiej tylko jedno jest archiwalnie potwierdzonym dziełem Falconiego, a wiele innych przypisano mu w wyniku zbyt pobieżnej analizy form, które były bardzo zbliżone w dziełach różnych warsztatów sztukatorskich. Różnorodność stiuków w Podkamieniu pozwala się więc domyślać udziału w jej wykonaniu nawet kilku współpracowników Falconiego, a twórczość przynajmniej jednego można będzie bliżej scharakteryzować. Wymaga to jednak krytycznego spojrzenia na stan badań nad twórczością słynnego włoskiego sztukatora.[...]

 

http://www.academia.edu/2393659/Podkamien_i_Lublin_-_dekoracje_sztukatorskie_warsztatu_Falconiego_w_kosciolach_dominikanskich 


Poleć ten artykuł
Podziel się z innymi: Delicious Facebook Google Live Reddit StumbleUpon Tweet This Yahoo
URL:
BBcode:
HTML:
Facebook - Lubię To:


Komentarze

Brak komentarzy. Może czas dodać swój?

Dodaj komentarz

Zaloguj się, aby móc dodać komentarz.

Oceny

Tylko zarejestrowani użytkownicy mogą oceniać zawartość strony
Zaloguj się lub zarejestruj, żeby móc zagłosować.

Brak ocen. Może czas dodać swoją?
Wygenerowano w sekund: 0.05