Wrocław miasto Maryi

Matka Boża Podkamieńska. W roku 18953 do kościoła Św. Wojciecha O.O. Dominikanów we Wrocławiu zawitał łaskami słynący cudowny obraz Matki Bożej Podkamieńskiej, szczególnie czczony przez mieszkańców Podola. Starodawna świątynia pod wezwaniem Św. Wojciecha, najstarszy kościół lewobrzeżnej części miasta Wrocławia był początkowo filialnym kościołem opactwa O.O Kanoników Regularnych Najśw Marii Panny na Piasku. Budowę jego ukończono w roku 1112, a według legendy umiejscowiono kościół w tym miejscu, gdzie w roku 997 odprawiał msze świętą i wygłaszał homilię św. Wojciech w drodze z Czech do Poznania.

Gdy przybyli do Wrocławia pierwsi Dominikanie w osobach św. Jacka i błogosławionego Czesława, biskup wrocławski Wawrzyniec odkupił ten kościół od Kanoników Regularnych i oddał go w duszpasterską opiekę O.O.Dominikanom W kościele tym w XIII wieku przebywali więc św. Jacek, błog. Czesław a także błog. Wit, który przybył do Wrocławia z Litwy, gdzie miał początkowo znaczny sukces jako biskup misyjny. gdyż nawrócił na chrzescijańslwo księcia Mendoga (Mindowę). Następnie w wyniku intryg krzyżackich musiał Litwę opuścić i we Wrocławiu włączył się do konwentu O.O.Dominikanów. Dominikanie zawsze byli rzecznikami polskości i stąd przedmiotem nienawiści ze strony Niemców co doprowadziło do wypędzenia ich z miasta w 1610 roku przez miejskie straże z tym, że po 2 latach wrócili na skutek interwencji cesarza zawierając kompromis z miastem tego rodzaju, ze w kościele głównym odtąd będzie język niemiecki w nabożeństwach, a w przyległym kociołku Św. Józefa - język polski W 1813 roku po raz drugi ).). Dominikanie zostali wypędzeni przez rząd pruski i powrócili dopiero w 1952 do całkowicie zrujnowanego kościoła Własnymi rękoma i własnym sumptem dźwignęli -z ruin świątynię i przywrócili jej obecny wygląd dodatkowo ozdabiając witrażami okna.

Podkamień był osadą położoną na granicy księstw wołyńskich i Podola. Jest tam wielki głaz, który uważany był za znak graniczny. Według legendy przez Podkamień w XIII wieku wracał z misyjnej wyprawy kijowskiej św. Jacek i tu założył klasztor swego zakonu W każdym razie w XIV wieku kościół i klasztor O.O.Dominikanów w Podkamieniu już istniały. Uważa się, że wraz z kościołem pojawił się cudowny obraz Matki Bożej. Obraz ten malowany farbą olejną na desce ma rozmiary 150 na 100 cm.

Kult Matki Bożej Podkamieńskiej był bardzo rozpowszechniony. W Polsce przedrozbiorowej mawiano: czym Częstochowa dla Korony a dla Litwy Ostra Brama, tym dla Rusi Podkamień. Z Wołynia, Podola, Bracławszczyzny i Rusi Czerwonej tłumy pielgrzymowały do cudownego obrazu w Podkamieniu i doznawały łask. Jednym z wielbicieli Matki Bożej Podkamieńskiej– był Jan III Sobieski, który zapowiedział: „zrobimy z Podkamienia drugą Częstochowę". W XVII w. kościół i domy pątnicze rozbudowano do znacznych rozmiarów. W 1727 odbyła się uroczystość koronacji Matki Bożej Podkamieńskiej z mocy bulli papieża Benedykta XIII w obecności króla Augusta II Mocnego, prymasa, biskupów, senatorów oraz mnóstwa szlachty i ludu. W 45 lat później, w wyniku I rozbioru Podkamień znalazł się w Austrii i liczba pielgrzymek zmniejszyła się. Obie wojny światowe uszkodziły świątynię i klasztor, lecz obrazowi szkody nie przyniosły. Po pierwszej wojnie światowej kościół i klasztor zostały odbudowane i nadal gromadziły licznych pielgrzymów. Dzisiaj obraz jest w ołtarzu wieńczącym lewe ramię transeptu. Święto odpustowe przypada w dniu Matki Boskiej Różańcowej i wówczas przesiedleńcy z Podola przybywają z pielgrzymkami do „patronki Podola„ niejednokrotnie z odległych zakątków Polski. Dowodami wdzięczności Matce Bożej Podkamieńskiej są liczne wota.

Andrzej Jochelson

Nowe Życie :dolnośląskie pismo katolickie : religia, kultura, społeczeństwo, 1984, nr 7 (21)

Link do artykułu w wydaniu cyfrowym:

http://jbc.jelenia-gora.pl/dlibra/info?mimetype=image/x.djvu&sec=false&handler=dvju_browser&content_url=/Content/4612/nowe_zycie_1984_07.djvu